.jpg)
تاریخ انتشار : ۱۰:۴۷ ۱۴۰۴/۰۲/۰۲
دسته : آموزش
۶ اشتباه رایج در برقراری ارتباط چشمی
احتمالاً این اشتباهات عمدی نیستند، اما می‌توانند موقعیت‌ها را عجیب کنند!
چه می‌گویید اگر بگوییم بهترین راه برای ایجاد ارتباط واقعی، نه صداقت است و نه حتی گوش‌دادن فعال (البته که این‌ها هم فوق‌العاده مهمند)، بلکه تماس چشمی درست است؟ ارتباط چشمی اغلب نادیده گرفته می‌شود، اما قطعاً یکی از قوی‌ترین ابزارها برای ساختن روابط اصیل است. قرار نیست در موردش وسواس داشته باشید—نیازی نیست به فهرست نگرانی‌هایتان اضافه شود—اما کمی توجه بیشتر به نحوه نگاه کردن به دیگران، فواید شگفت‌انگیزی دارد. در ادامه، ریزه‌کاری‌های تماس چشمی مؤثر و اشتباهات رایجی که بسیاری از ما مرتکب می‌شویم را بررسی می‌کنیم.
ارتباط چشمی به عنوان یک مهارت
شاید کوچک به نظر برسد، اما تماس چشمی یک مهارت قدرتمند است که وقتی تقویت شود، معجزه می‌کند. این کار نشان می‌دهد:
- با دقت گوش می‌کنیم و حضور داریم،
- اعتمادبه‌نفس داریم و قابل‌اعتمادیم،
- و به طرف مقابل احترام می‌گذاریم.
همچنین، ارتباط چشمی به ظرافت احساسات و افکار ما—از شادی و محبت تا نگرانی یا کنجکاوی—را منتقل می‌کند.
دکتر میشل دیز، روانپزشک متخصص می‌گوید: «در روابط اجتماعی و حرفه‌ای، تماس چشمی عنصر کلیدی برای ساختن اعتماد، همدلی و درک متقابل است. این کار تمرکز و صداقت شما را نشان و به طرف مقابل احساس مهم بودن می‌دهد»
مطالعات ثابت کرده‌اند افرادی که تماس چشمی مؤثر برقرار می‌کنند، قابل‌اعتمادتر، بااعتمادبه‌نفس‌تر، باهوش‌تر و حتی به‌یادماندنی‌تر به نظر می‌رسند.
اشتباهات رایج در برقراری ارتباط چشمی
مانند سایر مهارت‌ها، تماس چشمی چیزی است که می‌توانید با کمی تمرین در طول زمان بهبود ببخشید. اولین قدم این است که با برخی اشتباهات رایج در تماس چشمی آشنا شوید تا بتوانید از آنها اجتناب کنید.
پرهیز کامل از تماس چشمی
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که مردم مرتکب می‌شوند، اجتناب کامل از تماس چشمی است. اغلب این اتفاق صرفاً به این دلیل می‌افتد که نگاه کردن به چشمان دیگران احساس ناخوشایندی ایجاد می‌کند. تحقیقات همچنین نشان داده است که افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ترس قابل توجهی از تماس چشمی مستقیم دارند.
با این حال، این رفتار می‌تواند در تعامل با دیگران تأثیر منفی بگذارد. آوریل کرو، درمانگر و مددکار اجتماعی بالینی می‌گوید: «چه به دلیل خجالت باشد، یا اضطراب یا صرفاً احساس ناخوشایند، اجتناب از تماس چشمی می‌تواند ناخواسته نشان‌دهنده بی‌علاقگی، عدم اطمینان یا حتی عدم صداقت باشد.»
خیره شدن/تماس چشمی شدید
در طرف مقابل طیف، برقراری تماس چشمی بسیار شدید یا خیره شدن می‌تواند برای فردی که به او نگاه می‌کنید کمی آزاردهنده باشد. سوفیا اسپنسر، روانشناس اجتماعی و درمانگر سلامت روان می‌گوید: «به عنوان انسان، ما انتظار داریم نگاه‌ها به طور طبیعی قطع شوند، بنابراین وقتی این اتفاق نمی‌افتد، شروع به زیر سوال بردن [نیت‌ها] می‌کنیم.»
تمرکز بر نواحی غیر از صورت
کسانی که تمایل به اجتناب از تماس چشمی دارند ممکن است ناخواسته تمرکز خود را از چشمان طرف مقابل دور کنند. به عنوان مثال، ممکن است به پیشانی یا دستان آنها خیره شوید. این رفتار نیز می‌تواند بی‌ادبانه تلقی شود، چرا که ممکن است نشان دهد شما حوصله‌تان سر رفته، توجهی ندارید یا بر بخش دیگری از بدن آنها متمرکز شده‌اید. همچنین می‌تواند باعث شود طرف مقابل نسبت به ناحیه‌ای که به آن خیره شده‌اید خودآگاه شود.
چشمهای جهنده
در تلاش دیگری برای اجتناب از تماس چشمی، ممکن است متوجه شوید چشمانتان از یک شیء به شیء دیگر می‌پرد. کرو خاطرنشان می‌کند: «وقتی چشمانتان دائماً به اطراف می‌چرخد - به کف زمین، سقف یا همه چیز به جز فردی که با او صحبت می‌کنید - این تصور را ایجاد می‌کند که حواس‌تان پرت است یا مضطرب هستید».
فراموش کردن تفاوت‌های فرهنگی
به خاطر داشته باشید که هنجارهای تماس چشمی در فرهنگ‌های مختلف به طور قابل توجهی متفاوت است. اسپنسر می‌گوید: «در بسیاری از فرهنگ‌های غربی، تماس چشمی مستقیم به عنوان نشانه‌ای از اعتماد به نفس و مشارکت ارزشمند تلقی می‌شود. با این حال، در برخی فرهنگ‌های دیگر، تماس چشمی طولانی‌مدت ممکن است به ویژه در ارتباط با بزرگترها بی‌احترامی یا تقابل‌آمیز تلقی شود.»
تمرکز انحصاری بر یک فرد
در موقعیت‌های گروهی، آسان است که به طور تصادفی بر یک فرد تمرکز کنید و فراموش کنید نگاه خود را به فرد دیگری معطوف کنید. بسته به موقعیت، این می‌تواند باعث ناراحتی فرد اصلی شود و ممکن است دیگران احساس کنند نادیده گرفته شده‌اند یا به اندازه کافی مهم نیستند. نگاه خود را به طور مساوی بین همه شرکت‌کنندگان توزیع کنید تا همه احساس کنند در تعامل مشارکت دارند.
نکاتی برای بهبود تماس چشمی
پیش از آنکه خودتان را سرزنش کنید یا به خاطر آن تعامل عجیب تماس چشمی اخیرتان شبها غلت بزنید، بدانید که تمام اشتباهات فوق بسیار رایج هستند و عمدی انجام نمی‌شوند. از همه مهمتر، کرو به ما یادآوری می‌کند که با کمی خودآگاهی و تمرین، رفع آنها نیز نسبتاً آسان است. در ادامه چند روش سریع برای بهبود مهارت تماس چشمی آورده شده است.
روش مثلثی را امتحان کنید: مگان دراموند، رواندرمانگر یکپارچهنگر با مدرک BBA پیشنهاد می‌کند: «مثلثی روی صورت فرد تصور کنید که رأسهای آن در دو چشم و دهان او قرار دارد. بین این نقاط نگاه خود را جابجا کنید تا تماس چشمی طبیعی برقرار شود.»
از قانون 50/70 استفاده کنید: دیز توضیح می‌دهد این قانون راهنمایی برای میزان تماس چشمی مناسب ارائه می‌دهد تا هم از خیره شدن و هم از اجتناب از تماس چشمی جلوگیری کنید. هدف این است که هنگام صحبت کردن 50% و هنگام گوش دادن 70% تماس چشمی را حفظ کنید. این تعادل، جریان گفتگو را بهبود بخشیده و به ایجاد ارتباطات قویتر کمک می‌کند.
از آگاهی پیرامونی استفاده کنید: این روش برای کسانی که در حفظ تماس چشمی مشکل دارند مناسب است. دراموند توصیه می‌کند: «اگر تماس چشمی مستقیم برایتان شدید به نظر می‌رسد، از دید پیرامونی خود برای مشاهده چشمهای طرف مقابل استفاده کنید در حالی که بر کل صورت او متمرکز هستید.»
روی صفحه نمایش تمرین کنید: هنگام تماشای تلویزیون یا ویدیوهای تلفن همراه، تماس چشمی با شخصیتها یا گویندگان را تمرین کنید. دراموند توضیح می‌دهد: «این کار در محیطی کم فشار، احساس راحتی ایجاد می‌کند.»
از ارتباطات غیرکلامی دیگر استفاده کنید: دیز می‌گوید استفاده از سایر ارتباطات غیرکلامی همراه با تماس چشمی می‌تواند به طبیعیتر شدن تعاملات شما کمک کند. این موارد شامل تکان دادن سر، لبخند زدن و کمی به جلو خم شدن است.
تماس چشمی ابزاری فوق العاده قدرتمند است که در صورت استفاده صحیح، می‌تواند تفاوت بزرگی در تعاملات اجتماعی شما ایجاد کند. هیچکس کامل نیست، بنابراین زیاد به خودتان سخت نگیرید. با این حال، با کمی زمان و تمرین، تسلط بر این مهارت می‌تواند دریچه‌ای به سوی تعاملات معنادارتر و جذاب‌تر باز کند.
.png)
