آمادهسازی سخنرانی: طرح کلی سخنرانی را نادیده نگیرید
در مقالهی قبلی از مجموعهی آمادهسازی سخنرانی، دربارهی نحوهی انتخاب موضوع سخنرانی و پیام اصلی صحبت کردیم.
این مقاله به شما میآموزد که چگونه پیام اصلی خود را با استفاده از طرح کلی سخنرانی پشتیبانی کنید و نمونههای متعددی ارائه میدهد. این مرحله، دومین گام از فرآیند ششمرحلهای آمادهسازی سخنرانی است.
متأسفانه، نوشتن یک طرح کلی گامی است که بسیاری از آن عبور میکنند. رایجترین بهانه برای این کار این است که «زمان ندارم.» این جای تأسف دارد، چرا که وقت گذاشتن برای طرح کلی، زمان ارزشمندی به حساب میآید. این گام ضروری است تا مطمئن شوید که ارائهای منسجم و متمرکز دارید.
نوشتن طرح کلی سخنرانی
طرح کلی، نقشهای برای ارائهی شماست:
- عناصر منطقی کلیدی را برجسته میکند؛ یعنی چه نکاتی برای پشتیبانی منطقی از پیام اصلی مطرح میشوند؟
- عناصر ساختاری کلیدی را برجسته میکند؛ مانند مقدمه، بدنه، نتیجهگیری، داستانها، و مفاهیم کلی.
- این عناصر را به شکلی قابل توالی به یکدیگر مرتبط میسازد و شاید زمانبندی کلی برای هر بخش تعیین کند.
- همچنین میتواند انتقال بین بخشها را ترسیم کند، اگرچه ممکن است این موضوع به مراحل بعدی آمادهسازی موکول شود.
طرح کلی ساده سخنرانی
«طرح کلی، نقشهای برای ارائهی شماست.»
الگوی ساده طرح کلی سخنرانی برای عناصر ساختاری عبارت است از:
- مقدمه
- بدنه
- نتیجهگیری
به همین ترتیب، الگوی ساده طرح کلی برای عناصر منطقی همان اصول معروف زیر است:
- به آنها بگویید که قرار است درباره چه صحبت کنید.
- به آنها بگویید.
- به آنها بگویید که چه گفتید.
با ترکیب این دو، شما آغاز یک طرح کلی عمومی برای سخنرانی را دارید:
مقدمه: موضوع را معرفی کنید، پیام اصلی را مشخص نمایید، و فهرستی از نکات اصلی پشتیبان ارائه دهید.
بدنه:
- نکته پشتیبان اول
- نکته پشتیبان دوم
- نکته پشتیبان سوم
نتیجهگیری: نکات اصلی را مرور و پیام اصلی را خلاصه کنید و با فراخوانی برای اقدام به سخنرانی پایان دهید.
جالب است بدانید این قالب ساده سهبخشی برای طیف وسیعی از موضوعات سخنرانی به خوبی جواب میدهد. همین فرمول را میتوان در رمانها، داستانهای کوتاه، فیلمها، نمایشنامهها، گزارشها، ارائههای کاری، ایمیلها، یادداشتها و دیگر اشکال ارتباطات نیز مشاهده کرد.
انواع و نمونههای طرح کلی سخنرانی
نمونه: طرح کلی مبتنی بر داستان
بعضی افراد معتقدند که داستانها بهترین عناصر برای ساختن سخنرانی هستند. برای مثال، در کتاب The Story Factor نوشتهی «آنت سیمونز»، نویسنده بیان میکند که داستانسرایی کلید ارتباطات کاری است.
- مقدمهای جالب و گیرنده که موضوع و پیام اصلی را معرفی میکند.
- یک داستان تعریف کنید.
- یک نکته را بیان کنید.
- داستانی دیگر تعریف کنید.
- نکتهی دیگری را بیان کنید.
- داستان دیگری تعریف کنید.
- نکتهی دیگری را بیان کنید.
- نتیجهگیریای که هر سه داستان را برای حمایت از پیام اصلی به هم ربط میدهد.
نمونه: طرح کلی ارائه در کنفرانسهای علمی
طرح کلی سخنرانیهای علمی اغلب بازتابی از روش علمی است:
- مسئلهای را تعریف کنید که نیازمند راهحل است.
- فرضیهای را مطرح کنید که یکی از جنبههای مسئله را بررسی میکند.
- آزمایشی را که برای بررسی فرضیه انجام شده توضیح دهید.
- جزئیات 1: خلاصه فنی
- جزئیات 2: عکس
- جزئیات 3: توضیحات
- دادههای جمعآوری شده و تحلیل دادهها را نشان دهید.
- تجزیهوتحلیل دادهها 1: نمودار
- تجزیهوتحلیل دادهها 2: جدول
- نتایج را جمعبندی کنید و آن را به فرضیه مرتبط کنید.
- اقدامات آینده را پیشنهاد دهید.
نمونه: طرح کلی سخنرانی در جلسه انجمن محلی
- داستانی تعریف کنید که نشانهای از مشکلی باشد (مثلاً تخریب اموال عمومی).
- با استفاده از شواهد و آمار، ریشهی مشکل را پیدا کنید (مثلاً نبود فعالیتهای امن برای نوجوانان).
- آمار و گزارشها
- مصاحبهها
- یک راهحل پیشنهاد دهید.
- با یک فراخوان قوی برای اقدام، مخاطبان را برای پیوستن به هدف تشویق کنید.
نمونه: طرح کلی پیشنهاد کسبوکار به سرمایهگذاران
- واضح صحبت کنید: «مقدار X سرمایهگذاری کنید برای به دست آوردن %Y سهام.»
- داستانی تعریف کنید که نیاز به محصول X را نشان دهد.
- داستانی تعریف کنید که چشمانداز شما از محصول X را توضیح دهد و اینکه چطور زندگیها را بهتر میکند.
- نمایش محصول X.
- مزیت اول (روی مزایا متمرکز شوید، نه ویژگیها)
- مزیت دوم
- مزیت سوم
- «همین حالا سرمایهگذاری کنید و محصول X را ممکن بسازید.»
- داستانی تعریف کنید که قوت تیم را نشان دهد.
- تحلیل بازار.
- پیشبینیهای مالی.
- تکرار فراخوان برای اقدام: «مقدار X سرمایهگذاری کنید برای به دست آوردن %Y سهام.»
نکات مربوط به نوشتن طرح کلی سخنرانی
- هنگام تعیین توالی نکات در طرح کلی، سعی کنید از ترتیب تصادفی اجتناب کنید و ارتباطات معنادار را استخراج نمایید:
- ترتیب زمانی (مثل یک سخنرانی بیوگرافی)
- ترتیب مکانی (مثلاً سخنرانی جذاب درباره سفر)
- علت و معلول (مثلاً سخنرانی درباره ارتباط جرم با مصرف مواد مخدر)
- از کم به زیاد اهمیت (مثلاً دلایل ورزش کردن)
- از دید کلی به جزئیات خاص (مثلاً ارائهی مدیریتی درباره جهتگیری جدید شرکت)
- طرح کلی شما با کارتهای یادداشت متفاوت است، اما این دو به هم مرتبط هستند. طرح کلی شامل عناصر کلی سخنرانی است، در حالی که کارتهای یادداشت ممکن است جزئیاتی مانند عبارات انتقالی، کلمات/عبارات کلیدی، اعداد مهم یا نکات برجسته را نیز شامل شود.
مثال گسترشیافته از طرح کلی سخنرانی: در برابر باد بایستید (اینجا را ببینید: https://toastmasters.ir/posts/v/263)
در اینجا طرح کلی اصلی من برای سخنرانی « «در برابر باد بایستید» آمده است:
- شروع با طنز: ایجاد ارتباط با مخاطب به عنوان یک صاحب خانهی معمولی.
- داستان اول: نبرد با درختان حیاط پشتی.
- «ریشههای قوی… درخت قوی»
- اشاره به سقوط درخت عظیمالجثه همسایه.
- داستان دوم: طوفانهای زمستانی درختان زیادی را انداختند.
- اخبار ملی (درختانی که روی خانهها افتادند) اما خانهی ما سالم ماند.
- نظریهی متخصصان درخت: «باد از جهت دیگری آمد.»
- ایجاد قیاس کلیدی: درختها نمیتوانند در برابر باد بایستند.
- داستان سوم: ماکسیموس کودک.
- والدین با «ریشههای قوی».
- تولد ماکسیموس.
- نتیجهگیری:
- فراخوانی برای اقدام: «با مشکلات رو به رو شویم.»
توضیحات درباره طرح کلی داستان «در برابر باد بایستید»
در مرحلهی طرح کلی، بسیاری از عناصر کلیدی سخنرانی را آماده کردم: سه داستان اصلی را تعیین کردم، شروع طنزآمیز را برنامهریزی کردم، چند عبارت کلیدی را گنجاندم، تضادهای خاص (درخت/انسان) را طراحی کردم، یک تمثیل (ریشههای قوی انسانها) ایجاد کردم، و نتیجهای با فراخوان به اقدام برنامهریزی کردم.
✍️ اندرو دوگان
منبع: https://sixminutes.dlugan.com