تاریخ انتشار : ۱۲:۴۰ ۱۴۰۴/۰۵/۰۲
دسته : آموزش
دو «عامل کلیدی» که سرنوشت هر مکالمه‌ای را تعیین می‌کنند
راز نادیده‌گرفته‌شده برای گفتگوهایی که ارتباطی عمیق می‌سازند.
اهمیت ارتباطات مؤثر (یا غیرمؤثر) فوق‌العاده بالاست. به عنوان یک روانشناس، من داستان‌های زیادی درباره «لحظات ناموفق» ارتباطی می‌شنوم. مراجعانم مکرراً درد و رنج ناشی از ارتباطات نادرست، سوءتفاهم‌ها و فرصت‌های از دست رفته را با من در میان می‌گذارند. این «لحظات ناموفق» نه تنها باعث می‌شود افراد احساس عدم اتصال و بیگانگی کنند، بلکه اغلب آن‌ها را ناامید، آزرده و خشمگین نیز می‌سازد.
فراتر از کلمات، نکات دیگری برای توجه وجود دارد
با توجه به این واقعیت که بسیاری از ارتباطات نادرست، گفتگوها و روابط را از مسیر خود خارج می‌کنند، اغلب به ما گفته می‌شود که باید کلماتمان را با دقت انتخاب کنیم. چه کسی می‌تواند با این نکته مخالفت کند؟ کلمات بی‌شک ضروری هستند و انتخاب آگاهانه آن‌ها اهمیت دارد.
با این حال، دو عامل مقصر که اغلب نادیده گرفته می‌شوند و می‌توانند یک گفتگوی مؤثر و معنادار را تخریب کنند، لحن و زمان‌بندی هستند. اگر به هر دوی این عناصر حیاتی ارتباطی توجه کنید، به طور چشمگیری احتمال اینکه درک شوید و دیگران تمایل به گشودگی در برابر شما داشته باشند را افزایش خواهید داد. بیایید ببینیم هر یک به چه معناست و چگونه می‌توان آن‌ها را بهینه کرد.
لحن را به مثابه موسیقیِ پیام خود در نظر بگیرید
یکی از بهترین مربیان من در زمینه ارتباطات، یعنی مادرم، از سنین پایین به من آموخت که کلمات ما مهم هستند، اما لحن ما بلندتر سخن می‌گوید. بر اساس ساعت‌ها مشاوره خانواده و ازدواج و همچنین جلسات مربیگری شخصی، من بارها مشاهده کرده‌ام که یک لحن آرام و کنجکاو، پذیرش و گشودگی را به همراه دارد. در مقابل، لحنی تند یا کنایه‌آمیز، دیگران را به لاک دفاعی فرو می‌برد.
هرچه لحن خود را بیشتر با یک نیت مثبت همسو کنید، به ارتباط معنادارتری دست خواهید یافت. به مثال‌های زیر توجه کنید که تفاوت بین لحن تخریب‌کننده و لحن سازنده را نشان می‌دهد:
گفتگوی بین شرکای عاطفی
- لحن تخریب‌کننده: «تو هیچوقت گوش نمیدی!»
- لحن سازنده: «دلم می‌خواد هر دومون احساس کنیم که شنیده می‌شیم. می‌تونیم چند دقیقه صحبت کنیم، هر وقت که آماده بودی؟»
والدین با نوجوان (که برای مدرسه دیر کرده است)
- لحن تخریب‌کننده: «اه، فکر می‌کردم می‌تونم روت حساب کنم که آماده باشی! انگار نمیشه.»
- لحن سازنده: «ما باید تا ۱۰ دقیقه دیگه حرکت کنیم. چی کار می‌تونم بکنم که کمک کنه سر وقت از خونه خارج بشیم؟»
تبادل ایمیل کاری
- لحن تخریب‌کننده: «بازم یادت رفت فایل‌های ضمیمه رو بفرستی.»
- لحن سازنده: «می‌دونم قصد داشتید فایل‌ها رو به اشتراک بذارید، اما به نظر می‌رسه ضمیمه‌ها ارسال نشدن. می‌شه لطفاً دوباره بفرستیدشون؟»
مضمون مشترک در مثال‌های بالا این است که لحن بهینه در ارتباطات از کاستن از شدت لحن، مشارکت‌جو بودن و تمایل به حل مسئله نشأت می‌گیرد.
زمان‌بندی همه چیز است
حتی بهترین کلمات شما نیز می‌توانند تأثیر نامناسبی بگذارند، اگر زمانی با کسی صحبت کنید که شما یا او در وضعیت هیجانی باثباتی قرار ندارید. انتخاب زمان‌های مطلوب‌تر برای گفتگو، در را به روی یک ارتباط و گفتگوی باکیفیت باز می‌کند. در ادامه چند مثال از زمان‌بندی نامناسب و زمان‌بندی بهتر در ارتباطات آورده شده است.
مثال شرکای عاطفی
- زمان‌بندی نامناسب: درخواست از شریک زندگی‌تان برای گرفتن یک تصمیم مالی مهم، درست زمانی که پس از یک روز کاری پر استرس وارد خانه می‌شود.
- زمان‌بندی بهتر: پیشنهاد اینکه هر دو با صرف شام استراحت کنید، دوباره با هم ارتباط برقرار کنید و سپس زمانی که هر دو آرام‌تر هستید، در مورد مسئله مالی صحبت کنید.
مثال فرزندپروری
- زمان‌بندی نامناسب: مطرح کردن موضوع اتاق نامرتب فرزند نوجوانتان به محض اینکه از مدرسه به خانه می‌رسد.
- زمان‌بندی بهتر: صبر کنید تا یک میان‌وعده بخورد و کمی استراحت کند، و سپس با آرامش انتظارات خود را در مورد اتاقش بازگو کنید (به آرامی به او یادآوری کنید که وقتی بتواند وسایلش را در یک اتاق مرتب‌تر پیدا کند، خودش هم استرس کمتری خواهد داشت). به عنوان یک نکته جانبی، اخیراً مادری در جلسه مشاوره من متوجه شد که «فرزند سرکش» او پس از اینکه نسبت به زمان‌بندی درخواست‌هایش از پسر نوجوانش حساس‌تر شد، مخالفت بسیار کمتری از خود نشان می‌دهد.
مثال کاری
- زمان‌بندی نامناسب: اصلاح کردن/توبیخ کردن یک همکار در حین جلسه تیمی.
- زمان‌بندی بهتر: پس از جلسه همکار خود را به کناری کشیدن یا به روش دیگری با او ارتباط برقرار کردن و ارائه بازخورد به شیوه‌ای حمایتی و سازنده.
نخ تسبیح این مثال‌های زمان‌بندی این است که ارتباط را بر فوریت ترجیح دهید. یک مکث کوتاه درونی از جانب شما یا حتی پرسیدن این سؤال که «آیا الان زمان مناسبی است؟» به احتمال زیاد به جای ایجاد گسست و شکاف، ارتباط را تقویت خواهد کرد.
نکته نهایی: زمان‌بندی + لحن = ارتباط
امیدوارم پس از خواندن این مطلب، با تمام سال‌ها نصیحت مادرم موافق باشید: «جف، زمان‌بندی و لحن.» بر اساس دوران حرفه‌ای من که شاهد بوده‌ام چگونه افراد در برقراری ارتباط رنج می‌برند، شکست می‌خورند و موفق می‌شوند، فکر می‌کنم حق با او بود.
لحن مناسب، آن موسیقی احساسی را خلق می‌کند که دیگران تمایل به شنیدنش خواهند داشت، و زمان‌بندی خوب کمک می‌کند تا مطمئن شوید که آن را خواهند شنید. همیشه از خود بپرسید که آیا لحن شما با نیت شما مطابقت دارد و آیا زمان مناسبی برای گفتن آن است یا خیر. تسلط بر این دو عامل، نقش بسیار مهمی در ایجاد اعتماد و ارتباط در هر رابطه‌ای ایفا می‌کند.
✍️ جفری برنستاین
🌐 www.Psychologytoday.com
